Âm nhạc góp phần giáo dục học sinh toàn diện
Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ giáo dục (GD) đạo đức, thẩm mỹ, góp phần GD học sinh toàn diện, hình thành nhân cách con người. Đồng thời, bước đầu hình thành khả năng cảm thụ, hiểu và thể hiện nghệ thuật âm nhạc, k
hơi dậy ở các em khả năng sáng tạo trong hoạt động âm nhạc,...
Giáo dục văn hóa - đạo đức
Chúng tôi có dịp gặp gỡ, giao lưu với các thành viên Câu lạc bộ Âm nhạc của Trường THCS Tân Chánh (huyện Cần Đước, tỉnh Long An). Câu lạc bộ hình thành năm 2014 và thầy Ngô Văn Dưỡng - Hiệu trưởng nhà trường, là người sáng tác hàng trăm ca khúc tân nhạc, cổ nhạc với chủ đề về quê hương, đất nước đi vào lòng các em học sinh: “Tân Chánh ấp Đông Trung”, “Canh giữ biên thùy, vui đời chiến binh hùng ca”, “Cho chiến công anh”, “Tân Chánh quê em, có một ngày”, “Duyên mãi đẹp màu, thắm tình quê hương”, “Tân Chánh đẹp giàu”,...
Theo thầy Ngô Văn Dưỡng: GD âm nhạc trước hết là thực hiện mục tiêu GD thẩm mỹ. Vì vậy, đòi hỏi phải tìm hiểu, nắm vững bản chất đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc. Ở trường, thể loại nhạc dạy các em chủ yếu là những bài ca, bài tân cổ viết về quê hương, đất nước, thầy cô, gia đình, ba mẹ,... Bên cạnh đó, các thầy cô cũng sử dụng nhiều nhạc cụ: Đàn tranh, đàn sến, đàn bầu, guitar, organ,... để giúp các em học tập.
“Ngoài ra, mục tiêu và nhiệm vụ của môn Âm nhạc ở nhà trường còn trang bị cho học sinh một số kiến thức về kỹ năng ca hát, đọc và nghe nhạc; về lý thuyết âm nhạc ở mức độ đơn giản để ở chừng mực nào đó, các em có thể tham gia các hoạt động âm nhạc của cộng đồng. Hình thành cho học sinh những hiểu biết sơ đẳng về cái hay, cái đẹp trong nghệ thuật âm nhạc, ý nghĩa, tác dụng của âm nhạc với đời sống, đồng thời mở mang vốn hiểu biết về âm nhạc dân tộc Việt Nam, tinh hoa âm nhạc thế giới, góp phần bồi dưỡng tình cảm, đạo đức, trí tuệ, tạo không khí vui tươi, lành mạnh, làm phong phú thế giới tinh thần nhằm phát triển hài hòa, toàn diện nhân cách học sinh” - thầy Dưỡng cho biết thêm.
Lớp học âm nhạc tại Trường THCS Tân Chánh
Cô Đặng Thị Ngọc Qui - giáo viên Âm nhạc Trường THCS Tân Chánh, chia sẻ: “GD âm nhạc là hình thức GD nghệ thuật mang tính đặc thù. Nó có khả năng liên kết, sử dụng cũng như hỗ trợ, lồng vào tất cả hình thức, nội dung GD khác, làm cho chúng đạt đến hiệu quả cao trong việc thực hiện những yêu cầu, mục tiêu GD. Môn Âm nhạc ở trường THCS gồm nhiều phân môn: Âm nhạc thường thức, Học hát, Tập đọc nhạc. Mỗi phân môn có một vai trò nhất định. Ví dụ, với phân môn Học hát: Hoạt động ca hát có vị trí quan trọng trong đời sống con người; bài hát phản ánh một cách hình tượng những khái niệm sâu sắc về cuộc sống, thiên nhiên, con người và tất cả mối quan hệ, tư tưởng, tình cảm. Hoạt động ca hát ảnh hưởng trực tiếp đến con người bằng tác động của âm nhạc và lời ca. Giọng hát không chỉ là phương tiện thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của người hát mà còn khơi dậy ở người nghe những cảm xúc tương ứng, những hiểu biết nhất định mang lại sảng khoái thẩm mỹ. Nó khơi dậy trong học sinh những cảm xúc hướng tới chân - thiện - mỹ. Ca hát là một hoạt động quan trọng, bản chất của nó là thông qua luyện tập giúp học sinh có tinh thần sảng khoái, ươm mầm những ước mơ tươi đẹp. Chẳng hạn, khi nghe bài hát “Ngày đầu tiên đi học”, trong lòng học sinh trào dâng một cảm xúc êm đềm về tình mẹ, về kỷ niệm tuổi thơ,...”.
Rèn luyện kỹ năng
Em Nguyễn Thị Kim Thoa - học sinh lớp 9/2, Trường THCS Tân Chánh, cho biết: “Âm nhạc là môn em rất yêu thích, bởi nó giúp em nhận thức được nhiều điều và tự tin hơn. Nhờ thầy, cô ở trường dạy, em biết hát rất nhiều thể loại âm nhạc. Vừa qua, em đoạt giải nhì cuộc thi Tiếng hát Hoa phượng đỏ cấp huyện”.
Các thầy cô trong câu lạc bộ sử dụng đàn tranh, đàn sến, guitar sinh hoạt âm nhạc với học sinh
Thầy Trần Phú Quốc - thành viên Câu lạc bộ Âm nhạc Trường THCS Tân Chánh, người có nhiều năm kinh nghiệm chơi đàn sến và guitar, chia sẻ: “Nội dung môn Âm nhạc ở trường được tiến hành thông qua 3 phân môn: Học hát; Nhạc lý - Tập đọc nhạc và âm nhạc thường thức. Học hát là trọng tâm, Nhạc lý - Tập đọc nhạc là cơ sở và âm nhạc thường thức làm nhiệm vụ nâng cao nội dung giảng dạy âm nhạc ở trường. Phân môn Nhạc lý - Tập đọc nhạc giúp học sinh nhận biết những ký hiệu ghi chép âm nhạc đơn giản, thông thường nhất; có khái niệm về yếu tố cơ bản của âm nhạc như cao độ, trường độ, giai điệu, tiết tấu, sắc thái,... và giới thiệu sơ lược về cung, quãng, gam, giọng,...; đồng thời hướng dẫn các em đọc các bài nhạc chủ yếu ở giọng Đô trưởng hoặc La thứ, áp dụng các loại nhịp thông dụng với các âm hình tiết tấu đơn giản và những giai điệu dễ đọc. Phân môn âm nhạc thường thức: Học sinh được nghe nhạc có dẫn giải các tác phẩm; qua đó, giới thiệu một số tác giả tiêu biểu của âm nhạc Việt Nam và thế giới, một số nhạc sĩ quen thuộc với lứa tuổi học sinh, một vài nhạc sĩ thuộc trường phái cổ điển và lãng mạn phương Tây, giới thiệu một vài nhạc cụ dân tộc và nhạc cụ phương Tây phổ biến, giới thiệu sơ lược về dân ca Việt Nam, một số sinh hoạt âm nhạc dân gian, dân ca một số vùng miền tiêu biểu, một vài thể loại âm nhạc phổ biến, đôi nét về sáng tác âm nhạc cho thiếu nhi, tác dụng và ảnh hưởng của âm nhạc trong đời sống xã hội,...”.
Tác dụng của môn Âm nhạc đối với học sinh trong nhà trường là điều không thể phủ nhận, bởi đây là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ GD đạo đức, thẩm mỹ nhằm góp phần GD học sinh toàn diện, tạo cơ sở hình thành nhân cách con người, là môn học không thể thiếu được./.
Theo Huỳnh Phong
