Xây “nấc thang” phát triển doanh nghiệp
Các chuyên gia, nhà quản lý đều khẳng định doanh nghiệp (DN) là động lực phát triển kinh tế của địa phương. Chất lượng điều hành kinh tế của lãnh đạo địa phương ảnh hưởng rất lớn đến sự lớn mạnh và sức cạnh tranh của DN. Chính quyền phục vụ DN, đồng hành cùng DN là những mấu chốt quan trọng để tạo động lực mới cho ĐBSCL vượt lên.
DN cần sự đồng hành
Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), kết quả phân tích chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2016 tại khu vực ĐBSCL, DN cần các sở, ngành hỗ trợ kịp thời cho DN trong tiếp cận thông tin về quy hoạch, chính sách hỗ trợ và tiềm lực phát triển của địa phương.
Người dân quan tâm tìm hiểu các sản phẩm công nghệ tại một Triển lãm công nghệ được Trung tâm ứng dụng tiến bộ, khoa học và công nghệ Cần Thơ (thuộc Sở KH&CN TP Cần Thơ) tổ chức tại Cần Thơ. Ảnh: VĂN CỘNG
Trả lời câu hỏi DN đang gặp khó khăn gì, có tới 62% DN cho biết khó khăn trong tìm kiếm khách hàng, 43% khó tìm kiếm nguồn vốn, 32% khó tìm nhân sự thích hợp, 20% khó thực hiện các thủ tục hành chính, pháp lý. Có 54% DN siêu nhỏ biết tới chính sách hỗ trợ DN của địa phương, nhưng 60% DN siêu nhỏ cho biết không nhận được chính sách hỗ trợ; 53% DN nhỏ, 53% DN vừa cũng không nhận được chính sách hỗ trợ… Về vấn đề DN đã chuẩn bị hội nhập quốc tế như thế nào, chỉ 12% DN cho biết đã hành động ứng phó với hội nhập quốc tế; đến 54% DN chưa có kế hoạch ứng phó; 34% DN chưa, hoặc mới chỉ lập kế hoạch. Nhận định về chất lượng hạ tầng tại tỉnh, chỉ có 44% DN cho biết khu/cụm công nghiệp và đường bộ tại các tỉnh, thành ĐBSCL tốt/rất tốt. Bên cạnh đó, phần lớn DN siêu nhỏ cho biết khó tiếp cận vốn ngân hàng do không đảm bảo tài sản thế chấp, thủ tục vay phiền hà… Từ thực tế này, DN đặt rất nhiều kỳ vọng vào việc cải thiện chất lượng điều hành kinh tế của các địa phương.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI, Giám đốc Dự án nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, cho rằng, DN rất kỳ vọng vào sự thay đổi, cải thiện chất lượng điều hành kinh tế của chính quyền địa phương để DN hoạt động hiệu quả hơn. Trong 4 năm công bố kết quả PCI (2013-2016), khu vực ĐBSCL đạt điểm số cao nhất về tính năng động, tiên phong của chính quyền và dư địa cải thiện điểm số chỉ số này vẫn còn. "Tính năng động của chính quyền địa phương có thể cải thiện mà không mất nhiều thời gian, không hao tốn nhiều nhân lực nếu địa phương quyết tâm thay đổi"- ông Tuấn nói. Theo nhận định của các chuyên gia, DN khu vực ĐBSCL đang có sự cải thiện lớn về chất lượng và quy mô hoạt động. Có nhiều chỉ số vượt mức bình quân cả nước như: lao động và doanh thu. Các chỉ số bình quân vốn, lợi nhuận và tài sản đều vượt qua mức 50% và xu hướng này được duy trì khá ổn định. Đây là động lực phát triển mạnh mẽ cho các địa phương, nếu tận dụng tốt nguồn lực từ DN.
Tạo động lực đổi mới công nghệ
Chuyên gia kinh tế cao cấp Lê Đăng Doanh nói: "ĐBSCL muốn giữ vững chỉ số PCI cần tiếp sức cho DN tăng đầu tư, đổi mới công nghệ. DN chính là động lực thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ để tạo ra những sản phẩm cạnh tranh, hàm lượng chất xám cao. Và công nghệ chính là nấc thang phát triển". Nhiều ý kiến cũng cho rằng, DN vùng ĐBSCL tiềm lực còn hạn chế, việc đầu tư khoa học công nghệ còn khó khăn, tiếp cận các chương trình, chính sách hỗ trợ phát triển khoa học lắm gian nan. Do vậy, cần tạo nên cuộc cách mạng R&D (nghiên cứu và phát triển) trong DN, có cơ chế, chính sách cho những DN đi tiên phong.
Theo ông Trương Đặng Vĩnh Phúc, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Vĩnh Long, tỉnh hiện có 2.782 DN đang hoạt động, đóng góp 42% cho thu ngân sách nhà nước và 26% vốn đầu tư xã hội của tỉnh; giải quyết việc làm cho 33.144 lao động. Vĩnh Long còn có 38 dự án FDI, vốn đăng ký 300 triệu USD và 309 dự án đầu tư trong nước, vốn 32.000 tỉ đồng. Thời gian qua, tỉnh tập trung thực hiện 7 nhiệm vụ trọng tâm để hỗ trợ DN, gồm: giáo dục ý thức đội ngũ làm nhiệm vụ ở các cơ quan công quyền; cải cách thủ tục hành chính; tăng cường đối thoại với DN; quảng bá hình ảnh, minh bạch thông tin, chính sách và trong hoạt động sản xuất kinh doanh; ưu tiên 3 chương trình: phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thu hút vốn đầu tư; tập trung giải quyết các khiếu nại, khiếu kiện về đất đai liên quan đến các dự án; rà soát, đánh giá các quy hoạch. "Tất cả nhiệm vụ này đều hướng đến mục tiêu đem lại sự hài lòng cho DN, nhà đầu tư đang hoạt động; đồng thời tạo cơ hội đón thêm DN, nhà đầu tư mới vào tỉnh"- ông Phúc nói.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng thế giới đang tiến hành cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cuộc cách mạng công nghiệp 4.0), với sự xuất hiện của người máy, trí thông minh nhân tạo, Internet vạn vật… Và ảnh hưởng đầu tiên của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là việc làm, thu nhập của người lao động. ĐBSCL sẽ chịu tác động mạnh mẽ bởi những vấn đề này, nên cần bước đi đa dạng trong tái cơ cấu kinh tế để ứng phó với những thay đổi. Nhưng không nhất thiết phải tiến hành công nghệ cao, hay cuộc cách mạng 4.0, mà phải giải quyết vấn đề lao động, thu nhập của người dân nông thôn bằng việc phát triển dịch vụ. Nông nghiệp là thế mạnh của vùng, cần có chính sách khuyến khích DN đầu tư vào nông nghiệp, ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Cần đẩy mạnh liên kết theo chuỗi giá trị, DN kết hợp với nông dân, viện trường và kết hợp với DN chế biến, xuất khẩu, ngân hàng để tạo nên sự thay đổi, ứng phó với tình hình mới.
Theo Gia Bảo/Báo điện tử Cần Thơ