Thú chơi đồ gỗ giả xưa
(AGO) - Sở thích sưu tầm đồ cổ là một thú vui tao nhã của những người có điều kiện. Qua những món đồ sở hữu, nhiều người muốn thể hiện một phần cốt cách tâm hồn hoặc gia thế của mình. Tuy nhiên, số đồ cổ (chủ yếu là hàng nội thất) bằng gỗ ngày nay không còn nhiều, nên đồ gồ giả xưa đã đáp ứng phần nào nhu cầu đó.
Ông Trần Minh Đoàn hướng dẫn “nhận diện” một mẫu sản phẩm cẩn ốc xà cừ cổ
Tại các cửa tiệm hàng gỗ nội thất hiện nay, dễ dàng bắt gặp các loại bàn ghế, tủ thờ, đồ chạm khảm trai có hoa văn và họa tiết trông rất giống bàn ghế cổ xưa. Ý thức được giá trị của đồ cổ xưa, phần lớn những gia đình sở hữu đồ cổ đều không có nhu cầu trao đổi hay mua bán, mà giữ lại làm kỷ niệm cho con cháu. Nhờ kỹ thuật chế tác tinh xảo, các nghệ nhân có thể tạo ra nhiều sản phẩm trông giống đồ cổ, tuy chất liệu và độ bền thua xa, nhưng phần nào thỏa mãn nhu cầu của những người tìm kiếm. Tính nghệ thuật và giá thành hợp lý khiến chúng trở nên phổ biến hơn đối với công chúng. Các chủ cửa hàng cho biết, sản phẩm chủ yếu lấy từ TP. Hồ Chí Minh, các mặt hàng bán phổ biến như: Tủ thờ, bàn thờ, bàn ghế và các loại đồ liên quan đến cẩn ốc xà cừ, câu đối, hoành phi… Bên cạnh những mẫu mã đa dạng của hàng nội thất kim loại, nhiều người vẫn ưa chuộng hàng nội thất gỗ hơn, giá thành tùy thuộc vào chất liệu, mẫu mã nhưng vẫn có người chịu chi tiền hàng chục đến hàng trăm triệu đồng/bộ. Nhiều chủ cửa hàng còn cho biết nhu cầu chơi đồ gỗ giả xưa của một số khách xuất phát từ quan niệm phong thủy, muốn đem lại điều tốt lành, thuận lợi trong công việc.
Không như những món hàng làm sẵn để bán đại trà, tại Chợ Mới-lãnh địa làng mộc với những nghệ nhân có tiếng, thể hiện quan điểm rất khác về thú chơi này. Số người biết kỹ thuật làm đồ cổ xưa hiện nay không còn nhiều, bởi ngay những người được công nhận là nghệ nhân cũng không biết hết cách làm, biết tất cả các món đồ nội thất. Chưa kể công làm ra một sản phẩm giả cổ rất lâu, chi phí cao, chỉ những ai là khách quen có nhu cầu đến đặt mới làm. Trong khi đó, lao động làm nghề mộc hiện nay chủ yếu là làm công đoạn, mỗi người chỉ học kỹ thuật làm một thao tác, một số sản phẩm để sản xuất cho cơ sở. Ông Trần Minh Đoàn, người đại diện của làng nghề mộc Chợ Thủ (xã Long Điền A, Chợ Mới) cho biết: Làm một chiếc tủ nhỏ chất liệu gỗ cẩm lai ngang 8 tấc, cao 2,4 mét tiền công đã hơn phân nửa nguyên liệu (khoảng 15 triệu đồng), ngày công bỏ ra không thể tính trước. Trung bình một ngày lao động chạm khắc thu nhập 300 ngàn đồng thì thợ làm đồ giả xưa không thể bằng. Xét về mặt thẩm mỹ, đồ xưa làm bằng thủ công, gỗ quý, họa tiết đơn giản, nay làm bằng máy, họa tiết cầu kỳ hơn nhưng về mặt kỹ thuật thì đồ xưa làm tinh xảo hơn nhiều. Những người thợ thâm niên cũng chia sẻ, với những mặt hàng càng đắt tiền thì cần người có kiến thức trong nghề giúp lựa chọn. Chẳng hạn mặt hàng tủ thờ, bàn ghế cẩn ốc xà cừ, chỉ trong nghề mới phân biệt được. Có những loại ốc trên 100 triệu đồng/kg, cũng có những loại chỉ vài triệu đồng/kg.
Một số vật dụng giả xưa làm bằng máy tại làng mộc Chợ Thủ
Nét khác biệt nhất ở đồ cổ và giả cổ là nét mộc. Nét mộc ngày xưa làm bằng thủ công toàn bộ, các chi tiết không đều nhau nhưng trong đó vẫn nhìn thấy sự sắc sảo, còn nét mộc hiện nay đều răm rắp, cái đẹp lại không bằng, sâu hơn về mặt chuyên môn, đồ cổ dùng kỹ thuật “đóng mộng”, tối kỵ đóng đinh, đánh vít… “Trào lưu” trở lại chơi đồ gỗ giả xưa là một nhu cầu tất yếu đối với những người có tiền, phục vụ nhiều mục đích khác nhau của cá nhân. Hàng giả xưa có 2 mặt, tùy thuộc vào chất lượng và uy tín của mỗi nơi bán nhưng nhu cầu này đã gợi ra một ý tưởng cho các làng mộc về việc giữ nghề. “Có nhiều người hỏi tại sao vùng này có nhiều thợ giỏi mà không làm các loại đồ xưa vì hiện nay nhu cầu đang có. Chúng tôi cũng lý giải về thu nhập, trình độ, tay nghề… Tuy nhiên, trước sau vẫn phải có một cơ sở làm ra các sản phẩm này, phục chế lại các món đồ cổ xưa, đồng thời đào tạo một lớp thợ để giữ lại các kỹ thuật thủ công truyền thống của làng nghề, vốn là cái gốc của nghề mộc”- ông Trần Minh Đoàn chia sẻ.
Theo MỸ HẠNH/Báo An Giang Online