Giáo dục đóng góp lớn vào tiến bộ đổi mới sáng tạo
(Chinhphu.vn) - Năm 2018, chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam, theo báo cáo của WIPO (Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới), đứng thứ 45/126 quốc gia, cao nhất từ trước tới nay.
Ảnh minh họa
Đặc biệt Việt Nam xếp thứ 2 trong nhóm 30 quốc gia có thu nhập trung bình thấp được đánh giá. Báo cáo GII 2018 cũng cho thấy Việt Nam nằm trong top 5 của nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp trong tất cả các chỉ số chính về ĐMST.
Một yếu tố quan trọng khiến Việt Nam đạt được thứ hạng cao là sự đầu tư cho giáo dục trong những năm gần đây. Cụ thể, Việt Nam đã đứng đầu 2 năm liền (2017 và 2018) về chi tiêu cho giáo dục trong số các quốc gia ASEAN, tính theo GDP là 5,7% - xếp thứ 29/126 quốc gia.
Sự đầu tư cho giáo dục không chỉ thể hiện ở việc đẩy mạnh chi tiêu chung, mà đặc biệt thể hiện qua việc đẩy mạnh hoạt động đào tạo nguồn nhân lực gắn với nghiên cứu khoa học (NCKH) trong trường đại học (ĐH). Từ năm 2012 đến năm 2017, số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ tăng từ 14,4% lên 21,8%, giảng viên có trình độ thạc sĩ tăng từ 47% lên 59,4% qua các năm. Đồng thời giảng viên có trình độ khác giảm dần cả về con số tuyệt đối lẫn tỉ lệ % (giảm từ 38,6% xuống còn 18,6%).
Sau 4 năm thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đến hết năm 2017, trong các cơ sở giáo dục ĐH đã có 945 nhóm nghiên cứu. Đây là những kết quả rất tích cực có tác động nâng cao năng lực nghiên cứu giảng dạy của các trường ĐH, thúc đẩy giáo dục ĐH Việt Nam hội nhập với giáo dục ĐH quốc tế; đồng thời qua đó góp phần đưa khoa học công nghệ (KHCN) vào cuộc sống thông qua các hoạt động NCKH của học sinh, sinh viên và giảng viên trẻ.
Số lượng các công bố, đặc biệt là công bố quốc tế và ảnh hưởng khoa học thể hiện qua mức độ được trích dẫn tăng mạnh, góp phần cải thiện vị thế của các cơ sở giáo dục ĐH Việt Nam trong bảng xếp hạng các trường ĐH thế giới.
Theo GS. TSKH Nguyễn Đình Đức (ĐH Quốc gia Hà Nội), sau khi Nghị quyết 29 được ban hành, tính từ 2017 đến tháng 6/2018, chỉ tính riêng công bố quốc tế của 30 trường ĐH hàng đầu Việt Nam, đã đạt 10.515 bài, bằng tất cả công bố trên toàn quốc giai đoạn 5 năm 2011-2015.
Giai đoạn 2011-2016, Bộ GD&ĐT đầu tư gần 292 tỉ đồng cho 46 dự án tăng cường năng lực nghiên cứu, trung bình mỗi dự án được đầu tư xấp xỉ 6,4 tỉ đồng.
Các dự án này tập trung tăng cường trang thiết bị cho các phòng thí nghiệm, nhằm có khả năng tạo sản phẩm ứng dụng, phục vụ phát triển kinh tế xã hội như: Phòng công nghệ vi chế tạo MEMS, Phòng thí nghiệm chẩn đoán bệnh động vật, Phòng thí nghiệm và kiểm định công trình, Phòng thí nghiệm chế phẩm sinh học, Phòng thí nghiệm kỹ thuật nền móng công trình, Phòng thí nghiệm kỹ thuật in...
Theo thống kê từ gần 150 trường ĐH trong toàn hệ thống, số lượng các tổ chức KHCN (Phòng thí nghiệm; Trung tâm nghiên cứu; Viện nghiên cứu; Công ty KHCN; Xưởng sản xuất...) là 1.413 tổ chức/142 trường ĐH được điều tra.
Hệ thống phòng thí nghiệm, đặc biệt là phòng thí nghiệm công nghệ cao của các trường ĐH kỹ thuật đã và đang được đầu tư mới bằng các nguồn vốn trong nước và ngoài nước.
Quá trình chuyển giao KHCN của các nhóm nghiên cứu đã thu hút đầu tư của các doanh nghiệp cho phát triển các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu trong các trường ĐH, đặc biệt đối với các trường ĐH thuộc khối kỹ thuật như Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, Trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng…
Theo Nhật Nam
