Cần tăng cường phổ biến thông tin khoa học
(Chinhphu.vn) - Tuy có nhiều công trình nghiên cứu khoa học được ứng dụng, chuyển giao và phát huy hiệu quả, công tác truyền thông hạn chế khiến cho thông tin về khoa học, công nghệ còn “quanh quẩn trong nhà” mà ít được phổ biến tới công chúng.
Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: VGP/Phan Hoàng
Đây là ý kiến được nhiều chuyên gia đưa ra tại Hội thảo “Vai trò của truyền thông trong phát triển Khoa học và Công nghệ khu vực phía Nam” diễn ra ngày 6/11 tại thành phố Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu).
Trăn trở với vai trò của báo chí trong hoạt động tuyên truyền, thông tin về khoa học công nghệ (KHCN), ông Phạm Quốc Toàn, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, cho rằng lĩnh vực này vẫn còn nhiều bất cập. Lực lượng báo chí về KHCN còn mỏng, chất lượng thông tin chưa cao, nội dung chưa phản ánh kịp thời hoạt động KHCN sôi động của đất nước.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên chủ yếu là do tầm quan trọng của hoạt động truyền thông KHCN chưa thực sự được nhận thức đầy đủ. Các sản phẩm thông tin liên quan đến lĩnh vực KHCN hầu hết mới chỉ “gói gọn” trên một số tờ báo, tạp chí chuyên ngành. Nội dung sản phẩm phần lớn cũng “khô khan”, chỉ xoay quanh một đề tài khoa học nào đó mà ít có sự liên hệ đến đời sống xã hội.
Để nâng cao chất lượng thông tin, tuyên truyền về KHCN, theo ông Phạm Quốc Toàn, trước hết cần chú trọng đến yếu tố con người. Yếu tố này không chỉ là đội ngũ phóng viên báo chí mà còn bao gồm cả những nhà khoa học, nhà lãnh đạo và cả những cán bộ chuyên trách truyền thông KHCN tại các cơ quan Trung ương và địa phương.
Ông Toàn cho rằng đây là lực lượng quan trọng giúp cho công tác truyền thông về KHCN đạt chiều sâu, chính xác và có hiệu quả. Do đó, song song với việc xây dựng đội ngũ nhà báo chuyên nghiệp và có niềm say mê khoa học, phải tăng cường tập huấn nghiệp vụ báo chí cho đội ngũ các nhà khoa học và những người đứng đầu các cơ quan báo chí về KHCN.
TS. Bùi Văn Quyền, Chương trình KH&CN Tây Nam Bộ nhận định, báo chí hiện có quá ít thông tin, bài viết về các công trình KHCN chính thống của các viện, trường, cơ quan nghiên cứu.
Vị chuyên gia này cho biết, hiện nay năng suất nghiên cứu khoa học, việc chuyển giao công nghệ cũng như nguồn thu từ chuyển giao ở một số trường đại học lớn là rất tốt. Tuy nhiên, các kết quả nghiên cứu hầu hết chỉ được công bố tại các báo cáo khoa học, đăng trên tạp chí của đơn vị mình, tạp chí chuyên ngành trong nước hoặc quốc tế.
Vô hình trung, chính sự “đóng cửa” này đang là nguyên nhân khiến các nghiên cứu về KHCN ít được công chúng biết đến, khiến nhiều sản phẩm KHCN có giá trị nhưng chưa được giới thiệu rộng rãi.
Một giải pháp được đưa ra là bên cạnh việc đăng tải trên các tạp chí chuyên ngành, nên có thêm bài viết đăng trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Các cơ quan nghiên cứu cũng cần có hình thức khuyến khích riêng, qua đó, hỗ trợ thiết thực để các nhà khoa học phổ biến thông tin về nghiên cứu của mình đến bạn đọc và công chúng yêu KHCN.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng công tác thông tin, tuyên truyền trong lĩnh vực KHCN gặp khó còn do thiếu nguồn lực triển khai, sự kết nối giữa cơ quan chức năng và báo chí chưa được chặt chẽ.
Theo Phan Hoàng/Chinhphu.vn
